काठमाडौँ:    ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइमन्त्री दीपक खड्काले प्रविधिको प्रयोगबाट पूर्वानुमान र पूर्वसूचना प्रणालीलाई सुदृढ बनाउन सरकार क्रियाशील रहेको बताएका छन् ।   ‘सबैका लागि समयमै पूर्वसूचना’ नाराका साथ जल तथा ऊर्जा आयोगको सचिवालयले विश्व मौसम दिवसका अवसरमा आज आयोजना गरेको कार्यक्रममा उनले विपद्को जोखिम घटाउन पूर्वसूचना प्रणाली अपरिहार्य भएकाले प्रविधिको प्रयोग गरेर पूर्वसूचना प्रणालीलाई सुदृढ बनाउन सरकार लागेको बताए ।   मौसमसम्बन्धी देशको पूर्वानूमान प्रणालीलाई सबल बनाउन ‘राडार तथा सेटेलाइट’ प्रविधिको प्रयोगलाई सरकारले विस्तार गरिरहेको बताउँदै उनले मोबाइल फोनका माध्यमबाट सम्भावित जोखिम घटाउन ग्रामीण भेगसम्म पूर्वसूचना सेवा विस्तार गरिएको जानकारी दिए ।   मन्त्री खड्काले जल तथा मौसम विज्ञान विभागको नेतृत्वमा च्छोरोल्पा र इम्जा हिमतालको जलस्तर घटाउने काम सफलतापूर्वक सम्पन्न भएको बताउँदै यस्ता कार्यले हिमतालजन्य बाढी जोखिम न्यूनीकरणमा सहयोग पुगेको उल्लेख गरे ।   मुलुकका जलविद्युत् परियोजना, सिँचाइ योजना र दैनिक उपभोगका लागि उपलब्ध पानीको स्रोतको मुख्य आधार हिमनदी भएकाले जलवायु परिवर्तनका प्रभाव न्यूनीकरण गर्दै हिमनदीहरूको संरक्षण, पूर्वसूचना प्रणालीको सुदृढीकरण र जोखिम घटाउनु सरकारको पहिलो प्रमुख प्राथमिकता भएको बताए ।   जल तथा मौसम विज्ञान सेवा सञ्चालनका लागि नीतिगत व्यवस्था नभएकामा मन्त्रालयको नेतृत्वमा जल तथा मौसम विज्ञान नीति, २०८१ त लागू गरिएको मन्त्री खड्काले बताए ।   ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइ मन्त्रालयकी सचिव सरिता दवाडीले जल तथा मौसम विज्ञान विभागको सेवालाई विस्तार मन्त्रालयको प्राथमिकता हो भने ।   आयोगका सचिव मधुप्रसाद भेटुवालले जल तथा मौसम सेवा, जलवायु अनुकूलन र हिमनदी संरक्षणको क्षेत्रमा सरकारले विभिन्न निकायसँगको सहकार्यमा काम गरिरहेको बताए ।

म्याग्दी: म्याग्दीमा हिमपात र हिउँदे वर्षा भएको छ । लामो समयपछि भएको वर्षाले किसानलाई राहत मिलेको छ । वर्षा नहुँदा हिउँदे गहुँ, जौँ, आलुलगायत खाद्यबाली र सागसब्जीखेतीसँगै फलफूलखेती प्रभावित बनेको थियो । हिउँदमा वर्षा नभएर बाली नै सुक्ने अवस्थामा पुगेको थियो । वर्षाले खेतबारीमा लगाएको मकै, सिमीलगायत खेतीबाली र फलफूल बगैँचामा सिँचाइ भएको रघुगङ्गा गाउँपालिका–३ का नरबहादुर भण्डारीले बताउनुभयो । उहाँका अनुसार लामो समयपछि शनिबार दिउँसो जमिन भिज्ने गरी भएको वर्षाले किसानलाई राहत मिलेको छ । यस वर्ष म्याग्दीको उच्च पहाडी क्षेत्रमा दोस्रोपटक हिमपात भएको छ । जिल्लाको गुर्जा, कुइनेमङ्गले, मल्कबाङलगायत उच्च पहाडी क्षेत्रमा साँझपखदेखि  हिमपात हुन थालेको छ ।  हिउँदयाम सुक्खा हुँदा खेतीबालीसँगै घाँसपात सुकेको अवस्थामा वर्षासँगै भएको हिमपातले राहत मिलेको धवलागिरि गाउँपालिका–५ मल्कबाङका हिमबहादुर छन्त्यालले बताउनुभयो । जिल्लाको पुनहिल, घोडेपानी, खोप्रालेक, खयरलेक, मोहरेडाँडालगायत पर्यटकीयस्थलमा हिमपात भएको छ । हिउँमा रमाउन उक्त क्षेत्रमा आन्तरिक पर्यटकको चहलपहल बढेको पर्यटन व्यवसायीले बताएका छन् ।

पर्सा: पर्सामा माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (एसइई) मा मर्यादाविपरीत कार्य गर्ने सहायक केन्द्राध्यक्षसहित चार निरीक्षकलाई जिम्मेवारीबाट हटाइएको छ ।  पर्साका प्रमुख जिल्ला अधिकारी गणेश अर्याल (प्रजिअ)को अध्यक्षतामा शनिबार साँझ बसेको एसइई परीक्षा समन्वय समितिको बैठकले उनीहरुलाई जिम्मेवारीबाट हटाउने निर्णय गरेको हो ।   प्रजिअ अर्यालले माइस्थान विद्यापिठ माध्यमिक विद्यालय वीरगन्जका केन्द्राध्यक्ष मुनिलाल कर्णले परीक्षाको मर्यादा र अनुशासन परिपालनामा पर्याप्त सावधानी तथा सतर्कता अपनाएको नदेखिएकाले निजलाई सचेत गराउने निर्णय गरिएको बताउनुभयो ।  सोही केन्द्रका सहायक केन्द्राध्यक्ष जयप्रकाश सर्राफको गतिविधि संकास्पद देखिएकाले निजलाई परीक्षा अवधिभर उक्त परीक्षा केन्द्रमा प्रवेश नगराउने निर्णय भएको उहाँले बताउनुभयो ।  बैठकले नेपाल राष्ट्रिय माध्यमिक विद्यालय, मसिहानी र नेपाल राष्ट्रिय माध्यमिक विद्यालय, निचुटा परीक्षा केन्द्रमा अभिभावक सङ्घलगायत अनधिकृत व्यक्तिको प्रवेश देखिएकाले उक्त केन्द्रका केन्द्राध्यक्षलाई लिखित रूपमा ध्यानाकर्षण गराउने निर्णय गरेको छ ।  त्यस्तै नेपाल राष्ट्रिय माध्यमिक विद्यालय, मसिहानी केन्द्रमा निरिक्षकका रूपमा खटिएका शिक्षक लालबाबु यादवले परीक्षाको मर्यादाविपरीत कार्य गरेकाले निजलाई निरीक्षकको जिम्मेवारीबाट हटाउने निर्णय गरेको छ ।  सो बैठकले सिद्धार्थ माध्यमिक विद्यालय चिनी कारखाना वीरगन्ज परीक्षा केन्द्रका संस्थागत विद्यालयमा समेत अध्यापन गराउने धमेन्द्र पाण्डे र रामबालक यादवलाई निरीक्षकको जिम्मेवारीबाट हटाउन केन्द्राध्यक्षलाई निर्देशन दिएको छ ।  सुन्दरमल रामकुमार कन्या माध्यमिक विद्यालय वीरगन्ज परीक्षा केन्द्रमा नियमिततर्फका परीक्षार्थीलाई ग्रेडवृद्धितर्फको प्रश्नपत्र दिएको र ग्रेडवृद्धितर्फका परीक्षार्थीलाई नियमिततर्फको प्रश्नपत्र वितरण गरिएको पाइएकाले त्यस्ता कार्य आगामी परीक्षामा हुन नदिन निर्देशन दिँदै प्रश्नपत्र वितरणलगायत परीक्षा व्यवस्थापनमा सहजीकरण गर्न स्थानीय तहको शिक्षा शाखाका पदाधिकारीलाई समेत परिचालन गर्ने निर्णय गरिएको प्रजिअ अर्यालले जानकारी दिनुभयो । बैठकले परीक्षा केन्द्रहरुमा प्रश्नपत्र परीक्षा समयभन्दा ठिक २० मिनेट अगाडि मात्र खोल्ने व्यवस्था मिलाउन निर्देशन दिएको छ । 

झापा:  एसियाली राजमार्गअन्तर्गत काँकडभिट्टाबाट पाडाजुँगीसम्म निर्माणाधीन पूर्वपश्चिम राजमार्गको ४५ किलोमिटर पूर्वीखण्डको स्तरोन्नति कार्य सुस्तगतिमा भइरहेको छ । एसियाली विकास बैंकको सहयोगमा सडक विभागको आयोजना निर्देशनालयले ठेक्कामार्फत उक्त खण्डमा सडकलाई एसियाली राजमार्गका रूपमा स्तरोन्नति गरिरहेको छ । एभ्रास्कन कालिका जेभीले निर्माणको ठेक्का पाएको छ ।  काँकडभिट्टा–लौकही सडक योजना (पूर्वी खण्ड) दमक कार्यालयका आयोजना प्रमुख ई सुनिलबाबु पन्तले हालसम्ममा सडक स्तरोन्नतिको प्रगति १५ प्रतिशत मात्र रहेको बताउनुभयो । उहाँका अनुसार निर्माण अवधिका आधारमा हालसम्ममा कम्तीमा २० प्रतिशतभन्दा धेरै प्रगति भइसक्नुपर्ने थियो । एभ्रास्कन कालिका जेभीले उक्त सडक निर्माणका लागि २०८० कात्तिक २ गते सरकारसँग सम्झौता गरेको थियो भने २०८३ माघ १९ गतेसम्ममा निर्माण कार्य सम्पन्न हुनुपर्ने सम्झौतामा उल्लेख छ ।  आयोजना प्रमुख पन्तले ठेक्का लिएको कम्पनीलाई निर्माण कार्यमा गति बढाउन र लक्ष्य भेटाउन निर्देशन दिइएको बताउनुभयो । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले २०८१ जेठ ९ गते कमल गाउँपालिकाको पाडाजुँगीमा उक्त सडकको विधिवत् शिलान्यास गर्नुभएको थियो । सडक निर्माण सम्झौताको पहिलो वर्षमा १२ प्रतिशतमात्र प्रगति भएको र यस वर्ष पनि उल्लेखनीय प्रगति हुन नसकेमा आउँदो एक वर्ष १० महिनाभित्रमा आयोजना सम्पन्न गर्न कठिन हुनेछ । “अहिले काम गर्न मौसम अनुकूल पनि छ”, एभ्रास्कन कालिका जेभीलाई कामको गति बढाउन दबाब दिँदै पन्तले भन्नुभयो, “निर्माण कम्पनीले जुन रफ्तारमा काम गर्नुपर्ने हो, गरेको छैन । हामीले दबाब दिइरहेका छौँ ।” हाल कल्भर्ट, पुल र माटो भर्ने काम भइरहेको छ । हालसम्म एक सय ४३ वटा कल्भर्टमध्ये ९३ वटाको काम भएको छ । साना पुल १८ मध्ये १७ वटाको निर्माण भइरहेको छ ।  निर्माणकार्यमा कम्पनीले अत्याधुनिक उपकरणसमेत प्रयोग गरिरहेको छ । हालसम्ममा पुलको निर्माण प्रगति १३ प्रतिशतमात्र छ । एसियाली विकास बैंकको ऋण सहयोग र नेपाल सरकारसँगको साझेदारीमा रु ३४ अर्ब ९० करोडमा सडकसहित कल्भर्ट र साना पुलको ठेक्का लगाइएको हो ।  कनकाई, बिरिङ र निन्दाखोलाका पुलको ठेक्का अर्कै कम्पनीले पाएको छ । बर्खा लागेपछि काम गर्न कठिन हुने भएकाले त्यसअघि कामको गति बढाउन निर्देशन दिइएको काँकडभिट्टा–लौकही सडक योजना (पूर्वी खण्ड) दमक कार्यालयका प्रमुख पन्त बताउनुहुन्छ । चालू आर्थिक वर्षमै कम्तीमा १० किलोमिटर राजमार्ग कालोपत्र गर्ने आयोजनाको लक्ष्य छ ।  सो सडक खण्डको चारआली जङ्गलमा ‘इलिफेन्ट अन्डर पास’को निर्माण कार्यसमेत धमाधम भइरहेको आयोजनाले जनाएको छ । सरकारको वन्यजन्तुमैत्री पूर्वाधार भौतिक संरचना निर्माण मापदण्डअनुसार ‘इलिफेन्ट अन्डर पास’ निर्माण भइरहेको आयोजना प्रमुख पन्तले जानकारी दिनुभयो ।  उहाँका अनुसार ‘इलिफेन्ट अन्डर पास’ साढे छ मिटर उचाइ र १५ मिटर लम्बाइको बनिरहेको छ । जुन निर्माणाधीन सडकभन्दा डेढ मिटर अग्लो हुने छ ।

काठमाडौं:  हाल देशमा पश्चिमी न्यूनचापीय प्रणाली तथा स्थानीय वायुको आंशिक प्रभाव रहेको छ । कोशी, बागमती र मधेस प्रदेशलगायत देशका पहाडी भ–ूभागमा आंशिकदेखि साधारणतया बदली रही बाँकी भागमा मौसम सफा रहेको छ ।  जल तथा मौसम पूर्वानुमान महाशाखाका अनुसार कोशी र मधेस प्रदेशका एक–दुई स्थानमा मेघगर्जन र चट्याङसहित हल्का वर्षा भइरहेको छ । महाशाखाले आज दिउँसो कोशी, मधेस, बागमती र गण्डकी प्रदेशमा आंशिकदेखि साधारणतया बदली रही बाँकी प्रदेशमा मौसम सफा रहने जनाएको छ ।  कोशी र बागमती प्रदेशका केही स्थान तथा मधेस र गण्डकी प्रदेशका एक–दुई स्थानमा मेघगर्जन र चट्याङसहित हल्का वर्षाको सम्भावना छ । कोशी, बागमती र गण्डकी प्रदेशका उच्च पहाडी तथा हिमाली भागका एक–दुई स्थानमा हल्का हिमपातको सम्भावना छ । त्यसैगरी, आज राति कोशी प्रदेशमा आंशिक बदली रही बाँकी प्रदेशमा मौसम सफा रहने छ । कोशी प्रदेशका एक–दुई स्थानमा मेघगर्जन र चट्याङसहित हल्का वर्षाका साथै उच्च पहाडी तथा हिमाली भागका एक–दुई स्थानमा हल्का हिमपातको सम्भावना छ । आगामी २४ घण्टामा कोशी र बागमती प्रदेशका केही स्थान तथा मधेस र गण्डकी प्रदेशका एक–दुई स्थानमा मेघगर्जन र चट्याङसहित हल्का वर्षाको सम्भावना रहेको जनाउँदै महाशाखाले कोशी, बागमती र गण्डकी प्रदेशको उच्च पहाडी तथा हिमाली भागका एक–दुई स्थानमा हल्का हिमपातको सभावना रहेकाले त्यसबाट दैनिक जनजीवन, कृषि, स्वास्थ्य, सडक तथा हवाईउड्डयनमा आंशिक प्रभाव पर्ने भएकाले सतर्कता अपनाउन सम्बद्ध सबैमा अनुरोध  गरेको छ ।

मुस्ताङ:   हिमाली जिल्ला मुस्ताङमा लेक लागेर एक वर्षको अवधिमा ११ पर्यटकको मृत्यु भएको छ । विसं २०८१ को वैशाखदेखि हालसम्म नौ विदेशी तथा दुई नेपाली पर्यटकको लेक लागेर मृत्यु भएको हो ।  सबैभन्दा बढी भारतीय पर्यटकको मुक्तिनाथ मन्दिरको दर्शन तथा मुस्ताङको भ्रमणका क्रममा मृत्यु भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालयका सूचना अधिकारी प्रहरी निरीक्षक विशाल अधिकारीले जानकारी दिनुभयो ।  मुक्तिनाथ दर्शन तथा भमणका क्रममा मुस्ताङ आउनेमध्ये पाँच जनाको वारागुङ मुक्तिक्षेत्र–१ मुक्तिनाथमा, पाँच जनाको घरपझोङ–४ जोमसोममा र एक जनाको थासाङ गाउँपालिका–२ मा लेक लागेर मृत्यु भएको उहाँले बताउनुभयो । लेक लागेर मृत्यु हुनेमा ५८ वर्षदेखि ८१ वर्ष उमेर समूहका पर्यटक रहेका छन् । जिल्ला प्रहरी कार्यालयको तथ्याङ्कानुसार २०८१ वैशाखमा दुई, जेठमा एक, असोजमा दुई, कात्तिकमा पाँच र पुसमा एक पर्यटकको लेक लागेर मृत्यु भएको हो । लेक लागेर मृत्यु हुनेमा ६३ वर्षीय अमेरिकी नागरिकसमेत रहेको प्रहरी निरीक्षक अधिकारीले जानकारी दिनुभयो । विसं २०८० मा १७ जनाले लेक लागेर ज्यान गुमाएका थिए । मृत्यु हुनेमा ११ विदेशी तथा ६ नेपाली नागरिक रहेका प्रहरी निरीक्षक अधिकारीले बताउनुभयो ।  जिल्ला प्रशासन कार्यालय, सुरक्षा निकाय, स्वास्थ्य कार्यालय, स्थानीय तह, प्रदेश अस्पताललगायत सरोकारवाला निकायले लेक लाग्ने समस्या र यसको समाधान सम्बन्धी चेतनामूलक कार्यक्रम, प्रचारप्रसार र पर्चापम्प्लेट वितरण अभियान सञ्चालन गर्दैआएको छ ।  प्रदेश स्वास्थ्य कार्यालय, घरपझोङ र थासाङ गाउँपालिकाले पनि लेक लाग्ने समस्यासम्बन्धी वाल पेन्टिङ तथा भित्ते लेखन कार्यक्रम गरी मुस्ताङ भित्रने पर्यटकलाई सचेत गर्दैआएको छ ।  बेँसीको समथर स्थानबाट उच्च हिमाली क्षेत्रमा हतारहतार विश्राम नगरी यात्रा गर्दा पर्यटकलाई लेक लाग्ने समस्या हुन्छ । विशेषतः समुद्री सतहबाट तीन हजार आठ सय मिटरको उचाइदेखि लेक लाग्न थाल्छ ।  ज्येष्ठ नागरिक, शारीरिक रूपमा अशक्त र दीर्घरोगका औषधि सेवन गर्ने पर्यटकलाई लेक लाग्ने गरेको पाइएको जिल्ला ट्राफिक कार्यालयका इन्चार्ज भुवन क्षेत्रीले जानकारी दिनुभयो । 

काठमाडौं:  आज विश्व मौसम विज्ञान दिवस हो ।  जलवायुसम्बन्धी समस्याबाट समाजलाई सुरक्षित राख्न चेतनामूलक गतिविधिका साथ यो दिवस आज विश्वभर मनाइँदै छ । सन् १९५० मा विश्व मौसम विज्ञान सङ्गठन स्थापना गर्ने महासन्धि लागु भएको सम्झनामा यो दिवस मनाउन थालिएको हो ।  प्रारम्भमा जल र जल उत्पन्न प्रकोप नियन्त्रणलगायत विषयमा केन्द्रित रहेर सचेतनाका कार्यक्रम हुँदै आएकामा विगत केही दशकयता जलवायु परिवर्तन र त्यसले मानव सभ्यता र यो विश्वलाई नै प्रभाव पार्ने सङ्कटपूर्ण परिस्थिति उत्पन्न भएको सन्दर्भमा संयुक्त राष्ट्रसङ्घले यो वर्ष जलवायुजन्य समस्या समाधान गर्न पूर्वसूचना प्रणालीलाई सुदृढ बनाउने र जोखिम घटाउन सूचना प्रवाहमा जोड दिएको छ । 

पोखराः  त्रिभुवन विश्वविद्यालयले चैत ५ गत स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियन (स्ववियु)को निर्वाचनको मिति तय ग¥यो । तर अधिकांश क्याम्पसमा तोकिएको मितिको निर्वाचन हुन सकेन जसमा देशकै धेरै विद्यार्थीहरुले अध्ययन गर्ने पृथ्वीनारायण क्याम्पसमा पनि निर्वाचन हुन सकेन । निर्वाचन समितिको त्रुटिको कारण चैत ५ गते मतदान गर्ने समयमा स्थगित भएको स्ववियु निर्वाचन चैत ६गतेका लागि मिति तोकियो तर निर्वाचन समितिको कार्यालयमा तालाबन्दी पछि सवपक्षीय बैठकले चैत १० गतेका लागि निर्वाचनको मिति सार्वजनिक ग¥यो ।  २०६५ सालपछि पिएन क्याम्पसमा निर्वाचन हुन सकेको छैन । यहि परिपेक्ष र क्याम्पस  हुन गहिरहेको स्ववियु निर्वाचनमा सुशिल न्यौपानेको नेतृत्वमा नेपाल विद्यार्थी संघ (नेविसंघ) निर्वाचनमा होमिएको छ । स्ववियु निर्वाचनमा नेविसंघबाट अध्यक्ष पदको उम्मेदवार सुशील न्यौपाने , सचिव पदका उम्मेदवार विवेक भट्टराई र कोषाध्यक्ष  पदका उम्मेदवार अमिशा यादवलाई  दश प्रश्न ?   १–तपाईंका अनुसार, एक लोकतान्त्रिक उम्मेदवारको वास्तविक चरित्र के हुनुपर्छ, र यसको समाजमा सकारात्मक प्रभाव कस्तो पार्न सक्छ ? पृथ्वीनारायण क्याम्पसमा चैत्र ५ गते तोकिएको स्ववियु निर्वाचन हुन सकेन यसलाई कसरी हेर्नुभएको छ ? सर्वप्रथम एउटा लोकतान्त्रिक उम्मेदवारको व्यवहारिक चरित्र ओठे चरित्र होइन, व्यवहारिक चरित्र  भनेको निर्वाचनको मत परिणामलाई नतिजालाई स्विकार्नु हो। यसमा म, मैले प्रतिनिधित्व गरेको संगठनको संस्कारले पनि मेरो नैतिकताले पनि प्रतिबद्ध छु ।  जसले समाजमा आउने पुस्तामा लोकतन्त्रको मूल्य (भ्यालु) पुनर्ताजगी र व्यवहारिक बन्दछ । क्याम्पस निर्वाचन समितिको प्राविधिक त्रुटिको कारण चैत्र ५ गते निर्वाचन सम्पन्न हुन सकेन। यो एतिहासिक निर्वाचनको गरिमा र महत्वलाई त्यही ढङ्गले संवेदनशीलता बोध गरेर अगाडि बढ्नुपर्ने थियो। निर्वाचन आयोग त्यसमा चुक्यो। तर सुखद पक्ष पर्सि चैत्र १० गते (आइतबार) स्ववियु निर्वाचन मिति तय भएको छ । यसमा सबैको अपनत्व हुने गरेर सम्पन्न गर्न दायित्व अझ वढी विद्यार्थी संगठन एवंम उम्मेदावर नै छ । २- १६ वर्षपछि स्ववियुको निर्वाचन हुदै गर्दा तपाईंलाई कस्तो जिम्मेवारीको भावना छ र यस अवसरमा विद्यार्थी आन्दोलनलाई पुनस्र्थापित गर्नका लागि तपाईंले कस्ता ठोस कदमहरू चाल्नुहुन्छ ? म जिम्मेवार संगठन नेविसंघको एउटा उम्मेदवारको नाताले भन्नै पर्दछ । १६ वर्ष पछि , यो स्ववियुको उत्सव हुदैछ । मैले मेरो प्रतिष्पर्धी एकआपसमा देखिरहेको छैन, यो समग्र विद्यार्थी आन्दोलनलाई नै पुनस्र्थापित गर्न हाम्रो पुस्ताको राजनीतिलाई नविनता प्रदान गर्न र स्ववियु सम्पन्न गराउने दायित्व आफैले पनि ठानेको छु ।  तसर्थ भव्य , अधिकतम विद्यार्थीलाई समावेश गराएर निर्वाचन सम्पन्न गर्न ध्यय छ । संयुक्त विद्यार्थी आन्दोलनले राष्ट्रिय राजनीतिको परिवर्तनमा ठूलो आकार र परिवर्तन दिलायो ।  अब यसैलाई सोचाइलाई अझै समन्वयात्मक र वस्तु परक बनाउदै यो एकता क्याम्पसको आन्तरिक सुदृढीकरण सम्म जोड्नु छ ।  ३- दलिय विद्यार्थी राजनीतिले क्याम्पसमा समस्या उत्पन्न गरेको भनि उम्मेदवार कै प्रश्न छ, यस सन्दर्भमा तपाईंलाई के लाग्दछ ? फरक संगठनका फरक मतहरूको बीचमा कसरी सहमति र एकता स्थापित गर्न सकिन्छ ? केही साथिहरुको अस्पष्ट वा बुझाइमा फरक परेकोले हुनसक्छ कस्तो भाष्य निर्माण गरिदैछ भने । दलिय विधार्थी राजनीतिले क्याम्पस विगा¥यो,  तर वास्तविकता हो चाहिँ के भने फरक संगठनका फरक भिन्न मत हुन्छन् त्यसलाई निर्णय प्रक्रियामा एक बनाउने चुनौती रहन्छ अझ व्यक्ती पिच्छे छिरलिदा त्यसको संवेदनशीलता टाढा जान्छ । तर संगठन वा समुहले निश्चित विद्यार्थीको प्रतिनिधित्व भएको हुदा निर्णय प्रक्रियामा सहजता ल्याउँदछ । अझ स्ववियुमा त झ्न बहुमतको निर्णय र समानुपातिक प्रत्येक उम्मेदवार संगठनको गक्ष अनुसारको मतको प्रतिनिधित्व गर्दछ्न। जसले आम विद्यार्थीको मुद्दा  स्थापित र सम्बोधन गर्न सहज हुने नै भै हाल्यो, अझ महत्वपूर्ण दोस्रो कुरा के छ भने क्याम्पस व्यवस्थापन समितिको पदेन सदस्य स्ववियु सभापति  हुन्छ । त्यस्को मिटिङ ६/६ महिना मा हुन्छ । जसले विधानत मुद्दालाई यथोचित सम्बोधन गर्न आधार तय गर्दछ । ४- तपाई अध्यक्ष बनेपछि पहिलो संवेदनशील र महत्त्वपूर्ण कदम केमा केन्द्रीत गर्नुहुन्छ ? मेरो राजनीतिको ध्यय क्याम्पसलाई सुनको बुट्टा भर्न , प्रशासनलाई फुल माला लगाउमे केही छैन म के मा स्पष्ट छु भने बिहान ६ बजे पढ्ने उदेश्य क्याम्पस गेट छिरेको बिद्यार्थी पुर्ण रुपमा पठनपाठन हुने व्यवस्था सहितको कार्यतालिका लागू र नियमन गराउने हुन्छ। यस अलवा नेविसंघको स्पार्क (SPARk) अभियान लिएर चुनावी अभियानमा छ।  ​जस्को अर्थ S -Smart Educatjon (स्मार्ट शिक्षा), P -Progressive Technology (आधुनिक प्रविधि), A - Aspiring Entrepreneurship (आत्मनिर्भर उद्यमशीलता), R - Rights & Representation (अधिकार र प्रतिनिधित्व), K - Climate Justice (जलबायु न्याय) FSU PNC : The Green Wave' हो। यसमा आफ्नो योजनाहरु लयबद्द गरि चुनावी अभियानमा छौं। ​ https://rb.gy/lomkwc   ५- पृथ्वीनारायण क्याम्पसको इतिहासलाई शिक्षा मात्र होइन, समाजको चेतना र जागरणसँग जोडिएको  छ  भनिन्छ— आजको परिप्रेक्ष्यमा तपाईंले यो विरासतलाई कसरी कायम राख्न र अझ सशक्त बनाउन सक्नुहुन्छ ? पृथ्वीनारायण क्याम्पस भनेको शिक्षा संग मात्र होइन यसको बृहत् समाज संग चेतना र जागरण सम्म जोडिएको इतिहास छ । तसर्थ पनि हाम्रो शिक्षा गुणस्तर युक्त, जीवन उपयोगी र समाजमा काम लाग्ने समाजमौ बाँच्न सक्ने जनशक्तिको लागि समाजमा नाम, बजारमा काम र खल्तिमा दाम  हुने बनाउन विभिन्न रणनीति एवंम योजना बनाउन नेविसंघ प्रतिबद्धता छ  । ६- अल्पमत वा फरक मत राख्ने विद्यार्थीहरूको आवाजलाई सुरक्षित राख्न र तिनलाई पनि क्याम्पसको विकास प्रक्रियामा सहभागी गराउन तपाईं कस्तो नेतृत्व शैली अपनाउनुहुन्छ ? एक्दम महत्त्वपूर्ण र गहन प्रश्न? मेरो बिचारमा, लोकतन्त्रको सबै भन्दा सटिक परिचय​  "majority rules with address the minority voice" हो। यो Theme लाई जोगाउदै फरक मत वा अल्पमतको आवाज, अशक्त, असक्ष ( असक्षम त नभनै कोइ पनि मानिस असक्षम हुदैन सबै परिस्थितिको कारण हो। अपांग उनिहरुको लागि वातावरण मैत्री बनाउन मेरो ध्येय छ।  प्रविधी र नवप्रवर्धनलाई मध्यनजर, गर्दै क्याम्पस डिजिटल फर्ममा लैजान अवस्यक research सहित तत्काल सम्भावित कार्य अगाडि बढाईहाल्ने छु। जस्ले bachelor पढ्न आउने यो जमनाको बिद्यार्थीको भर्ना form भर्दिएर बिद्यार्थी राजनीति गर्न बाटो बन्द गर्न। बरु आवस्यक helpdesk campus बाटै digital बढापत्र वा ai guideline राख्ने छ ।  ७- क्याम्पसको विविधता र नव आगन्तुक विद्यार्थी कसरी हेर्नुभएको छ ? म धरातलमा उभ्भिदै गरेको धुलोले माटोले के सिकायो भने, आजको नेतृत्वले गर्न राजनीति भोलिको पुस्ताको भविष्य सुनिश्चितसँग जोडिएको छ । दिगो पर्यावरण , हरित पर्यावरणलाई ध्यानमा राखी एक विद्यार्थी एक रुख अभियान सञ्चालन गर्न छ । हरेक भुगोलबाट पढ्न आउने विधार्थीको विविधतालाई, एकतामा एकसुत्र गर्न कला र संस्कृतिलाई सृजनासँग जोड्ने सिर्जनात्मक creativity भन्ने कस्तो चिज हो भने हरेक चिजको प्रतिस्थापन हुन्छ सृजनाको हुदैन जुन lady gargaले नि बताएको छन् । यसलाई संस्कृति र कलाको Hub को रुपमा बिकास पहिचान बढाउने दिलाउने। यसको महत्वलाई बुझ्दै विश्वविद्यालय अवधारणामा अगाडि बढाउने छौं ।   ८-पृथ्वीनारायण क्याम्पसलाई आत्मनिर्भर र आधुनिक शिक्षालयमा रूपान्तरण गर्न तपाईको योजना के छ्न रु कस्तो कदम चाल्नुहुन्छ ?   क्याम्पस भित्रको स्रोत साधनलाई समुचित प्रयोग र उपयोग संगै रोजगार उध्यमको विकल्पहरु खोज्दै आर्थिक स्रोतहरु जुटाउने । हामिले operating, cost बढी छ,  Fee बढाउनु पर्दछ भनिन्छ तर क्याम्पसले लगानी गरेर बनाएको सटरहरुबाट पुर्ण र पार्दशी भाडा उठाउने, उत्पादित काठ घाँस काटेको आम्दानी अभिलेख गर्न cashcrop को लागि कृषि कम्पनी वा क्याम्पसहरु संग समन्वय गरि ती स्म्भावनाहरु हेर्न। छात्र, छात्रा hostel स्तर उन्नति र गुणस्तरमा ध्यान दिदैं, क्याम्पस सप्पन्न हुँदै गर्दा आफ्नो निजि यातायात सञ्चालन गर्न। हामी काड सहुलियत भन्दा पनि यातायात नै निशुल्क हुने प्रवन्द्दको लागि प्रतिबद्ध, संघर्षरत र उदेश्यपुर्ण ढङ्गले महत्वको साथ हेर्दछौं ।   ९-तपाईंले क्याम्पसलाई शिक्षाको दृष्टिकोण बाहिर अरु अतिरिक्त गतिविधिलाई कसरी हेर्नुभएको छ ? विद्यार्थीको गुणस्तरता उसले लिने शिक्षाले मात्र हुदैन अतिरिक्त क्रियाकलाप आवश्यक पर्दछ । तसर्थ खेलकुद मैदानको स्तरउन्नती गर्दै, वार्षिक रुपमा प्रदेश स्तरीय क्याम्पसको अन्तर क्याम्पस स्तरीय जय नेपाल tournament राख्ने  छ, स्ववियु वाट health booth camp, cyber security, harishment awareness camp, legal legue (mootcourt), digital literacy,  financial literacy  आदि गर्न छ । १०-अन्त्यमा , निर्वाचन प्रती तपाईको धारणा के छ ? विद्यार्थीहरुलाई विद्यार्थी नै भएर बाँच्न पाउने, सर्वाङ्गिण बिकासको लगि माहोल फ्यासिलेट(facilitate)  गर्न र त्यसलाई जोड्ने   (bridgeing)  गर्न नै हो । म स्ववियुलाई विश्वसनिय, जवाफदेही र जिम्मेवार बनाउनेछु । मेरो प्रतिबद्धता सुदृढ क्याम्पस, शुद्ध राजनीति र स्वच्छ स्ववियु छ। जसले बिद्यार्थी संग प्रत्यक्ष सम्वाद र सम्पर्कमा स्ववियु रहन्छ । त्यसको लागि सम्पूर्ण पृथ्वीनारायण क्याम्पसमा अध्ययनरत बिद्यार्थी साथिहरुलाई म सुशील न्यौपाने नेतृत्वको प्रत्येक्ष तर्फ क्रम संख्या ४ र समानुपातिक तर्फ क्रस संख्या ६ मा नेविसंघ प्यानललाई मतदानको लागि हार्दिक अपिल गर्दछु । यो महत्त्वपूर्ण समय र संवादको लागि तपाईं र तपाईको अनलाईनलाई हार्दिक आभार एवंम धन्यवाद व्यक्त गर्दछौं । 

काठमाडौं:    प्रधानमन्त्री राष्ट्रिय प्रतिभा पुरस्कारबाट आज विभिन्न क्षेत्रका व्यक्तित्वहरु पुरस्कृत हुनुुभएको छ ।      नेपाल सरकारले राष्ट्रिय प्रजातन्त्र दिवस २०८१ का अवसरमा शान्ति, सुशासन, नवप्रवर्तन, वैज्ञानिक खोज, अनुसन्धान तथा विकासको क्षेत्रमा उल्लेखनीय योगदान पु¥याउने प्रतिभाशाली व्यक्तिलाई पुरस्कार दिने घोषणा गरेको थियो ।  प्रधानमन्त्री ओलीसँगै प्रथम महिला राधिका शाक्य तथा  उपप्रधानमन्त्री एवं सहरी विकासमन्त्री प्रकाशमान सिंहले उक्त सम्मान प्रदान गर्नुभएको हो ।       पुरस्कृत हुनेहरुमा टेलिमेडिसिनतर्फ डा छिरिङ लामा (सिन्धुपाल्चोक), विज्ञान प्रविधि नवप्रवर्तनतर्फ डा विराजसिंह थापा (मोरङ), कीर्तिमानी पर्वतारोही पूर्णिमा श्रेष्ठ (गोरखा), विज्ञान प्रविधितर्फ डा आभास मास्के (काठमाडौँ) र हरिराम श्रेष्ठ (गोरखा) हुनुहुन्छ ।  यस्तै चिकित्सा क्षेत्रतर्फ डा ओममूर्ति अनिल (महोत्तरी), खेलकुदतर्फ सावित्रा भण्डारी ‘साम्बा’ (लमजुङ), सम्पदा संरक्षणतर्फ रवीन्द्र पुरी (भक्तपुर), समाजसेवातर्फ दिलशोभा श्रेष्ठ (काठमाडौँ) र रामजी अधिकारी (गोरखा) पुरस्कृत हुनुुभएको छ ।      नवप्रवर्तन क्षेत्रका प्रतिभावान नागरिकलाई प्रोत्साहन गर्न २०७५ मङ्सिर १७ गते बसेको मन्त्रिपरिषद् बैठकले उक्त पुरस्कार स्थापना गर्ने निर्णय गरेको थियो । त्यसबेला प्रधानमन्त्री ओलीलाई कोरिया सरकारबाट प्राप्त एक लाख अमेरिकी डलरमा नेपाल सरकारबाट सोही बराबरको रकम थप गरी पुरस्कार कोष स्थापना गरिएको हो ।       उक्त कोषबाट प्रत्येक वर्ष दुई प्रतिभालाई जनही रु पाँच लाख राशिको पुरस्कार प्रदान गर्ने निर्णय भएको थियो । विसं २०७६ मा पहिलो पटक दुई विधाका तीन प्रतिभालाई पुरस्कार प्रदान गरिएकामा त्यसपश्चात् कोरोना महामारीका कारण पुरस्कार वितरण हुन सकेको थिएन । अहिले पाँच वर्षको पुरस्कार एकैपटक प्रदान गरिएको हो । प्रधानमन्त्री ओलीले समाजमा सकारात्मक काम गर्नेलाई राज्य र समाजले सम्मान गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।