मुस्ताङ:   हिमाली जिल्ला मुस्ताङमा लेक लागेर एक वर्षको अवधिमा ११ पर्यटकको मृत्यु भएको छ । विसं २०८१ को वैशाखदेखि हालसम्म नौ विदेशी तथा दुई नेपाली पर्यटकको लेक लागेर मृत्यु भएको हो ।  सबैभन्दा बढी भारतीय पर्यटकको मुक्तिनाथ मन्दिरको दर्शन तथा मुस्ताङको भ्रमणका क्रममा मृत्यु भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालयका सूचना अधिकारी प्रहरी निरीक्षक विशाल अधिकारीले जानकारी दिनुभयो ।  मुक्तिनाथ दर्शन तथा भमणका क्रममा मुस्ताङ आउनेमध्ये पाँच जनाको वारागुङ मुक्तिक्षेत्र–१ मुक्तिनाथमा, पाँच जनाको घरपझोङ–४ जोमसोममा र एक जनाको थासाङ गाउँपालिका–२ मा लेक लागेर मृत्यु भएको उहाँले बताउनुभयो । लेक लागेर मृत्यु हुनेमा ५८ वर्षदेखि ८१ वर्ष उमेर समूहका पर्यटक रहेका छन् । जिल्ला प्रहरी कार्यालयको तथ्याङ्कानुसार २०८१ वैशाखमा दुई, जेठमा एक, असोजमा दुई, कात्तिकमा पाँच र पुसमा एक पर्यटकको लेक लागेर मृत्यु भएको हो । लेक लागेर मृत्यु हुनेमा ६३ वर्षीय अमेरिकी नागरिकसमेत रहेको प्रहरी निरीक्षक अधिकारीले जानकारी दिनुभयो । विसं २०८० मा १७ जनाले लेक लागेर ज्यान गुमाएका थिए । मृत्यु हुनेमा ११ विदेशी तथा ६ नेपाली नागरिक रहेका प्रहरी निरीक्षक अधिकारीले बताउनुभयो ।  जिल्ला प्रशासन कार्यालय, सुरक्षा निकाय, स्वास्थ्य कार्यालय, स्थानीय तह, प्रदेश अस्पताललगायत सरोकारवाला निकायले लेक लाग्ने समस्या र यसको समाधान सम्बन्धी चेतनामूलक कार्यक्रम, प्रचारप्रसार र पर्चापम्प्लेट वितरण अभियान सञ्चालन गर्दैआएको छ ।  प्रदेश स्वास्थ्य कार्यालय, घरपझोङ र थासाङ गाउँपालिकाले पनि लेक लाग्ने समस्यासम्बन्धी वाल पेन्टिङ तथा भित्ते लेखन कार्यक्रम गरी मुस्ताङ भित्रने पर्यटकलाई सचेत गर्दैआएको छ ।  बेँसीको समथर स्थानबाट उच्च हिमाली क्षेत्रमा हतारहतार विश्राम नगरी यात्रा गर्दा पर्यटकलाई लेक लाग्ने समस्या हुन्छ । विशेषतः समुद्री सतहबाट तीन हजार आठ सय मिटरको उचाइदेखि लेक लाग्न थाल्छ ।  ज्येष्ठ नागरिक, शारीरिक रूपमा अशक्त र दीर्घरोगका औषधि सेवन गर्ने पर्यटकलाई लेक लाग्ने गरेको पाइएको जिल्ला ट्राफिक कार्यालयका इन्चार्ज भुवन क्षेत्रीले जानकारी दिनुभयो । 

काठमाडौं:  आज विश्व मौसम विज्ञान दिवस हो ।  जलवायुसम्बन्धी समस्याबाट समाजलाई सुरक्षित राख्न चेतनामूलक गतिविधिका साथ यो दिवस आज विश्वभर मनाइँदै छ । सन् १९५० मा विश्व मौसम विज्ञान सङ्गठन स्थापना गर्ने महासन्धि लागु भएको सम्झनामा यो दिवस मनाउन थालिएको हो ।  प्रारम्भमा जल र जल उत्पन्न प्रकोप नियन्त्रणलगायत विषयमा केन्द्रित रहेर सचेतनाका कार्यक्रम हुँदै आएकामा विगत केही दशकयता जलवायु परिवर्तन र त्यसले मानव सभ्यता र यो विश्वलाई नै प्रभाव पार्ने सङ्कटपूर्ण परिस्थिति उत्पन्न भएको सन्दर्भमा संयुक्त राष्ट्रसङ्घले यो वर्ष जलवायुजन्य समस्या समाधान गर्न पूर्वसूचना प्रणालीलाई सुदृढ बनाउने र जोखिम घटाउन सूचना प्रवाहमा जोड दिएको छ । 

पोखराः  त्रिभुवन विश्वविद्यालयले चैत ५ गत स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियन (स्ववियु)को निर्वाचनको मिति तय ग¥यो । तर अधिकांश क्याम्पसमा तोकिएको मितिको निर्वाचन हुन सकेन जसमा देशकै धेरै विद्यार्थीहरुले अध्ययन गर्ने पृथ्वीनारायण क्याम्पसमा पनि निर्वाचन हुन सकेन । निर्वाचन समितिको त्रुटिको कारण चैत ५ गते मतदान गर्ने समयमा स्थगित भएको स्ववियु निर्वाचन चैत ६गतेका लागि मिति तोकियो तर निर्वाचन समितिको कार्यालयमा तालाबन्दी पछि सवपक्षीय बैठकले चैत १० गतेका लागि निर्वाचनको मिति सार्वजनिक ग¥यो ।  २०६५ सालपछि पिएन क्याम्पसमा निर्वाचन हुन सकेको छैन । यहि परिपेक्ष र क्याम्पस  हुन गहिरहेको स्ववियु निर्वाचनमा सुशिल न्यौपानेको नेतृत्वमा नेपाल विद्यार्थी संघ (नेविसंघ) निर्वाचनमा होमिएको छ । स्ववियु निर्वाचनमा नेविसंघबाट अध्यक्ष पदको उम्मेदवार सुशील न्यौपाने , सचिव पदका उम्मेदवार विवेक भट्टराई र कोषाध्यक्ष  पदका उम्मेदवार अमिशा यादवलाई  दश प्रश्न ?   १–तपाईंका अनुसार, एक लोकतान्त्रिक उम्मेदवारको वास्तविक चरित्र के हुनुपर्छ, र यसको समाजमा सकारात्मक प्रभाव कस्तो पार्न सक्छ ? पृथ्वीनारायण क्याम्पसमा चैत्र ५ गते तोकिएको स्ववियु निर्वाचन हुन सकेन यसलाई कसरी हेर्नुभएको छ ? सर्वप्रथम एउटा लोकतान्त्रिक उम्मेदवारको व्यवहारिक चरित्र ओठे चरित्र होइन, व्यवहारिक चरित्र  भनेको निर्वाचनको मत परिणामलाई नतिजालाई स्विकार्नु हो। यसमा म, मैले प्रतिनिधित्व गरेको संगठनको संस्कारले पनि मेरो नैतिकताले पनि प्रतिबद्ध छु ।  जसले समाजमा आउने पुस्तामा लोकतन्त्रको मूल्य (भ्यालु) पुनर्ताजगी र व्यवहारिक बन्दछ । क्याम्पस निर्वाचन समितिको प्राविधिक त्रुटिको कारण चैत्र ५ गते निर्वाचन सम्पन्न हुन सकेन। यो एतिहासिक निर्वाचनको गरिमा र महत्वलाई त्यही ढङ्गले संवेदनशीलता बोध गरेर अगाडि बढ्नुपर्ने थियो। निर्वाचन आयोग त्यसमा चुक्यो। तर सुखद पक्ष पर्सि चैत्र १० गते (आइतबार) स्ववियु निर्वाचन मिति तय भएको छ । यसमा सबैको अपनत्व हुने गरेर सम्पन्न गर्न दायित्व अझ वढी विद्यार्थी संगठन एवंम उम्मेदावर नै छ । २- १६ वर्षपछि स्ववियुको निर्वाचन हुदै गर्दा तपाईंलाई कस्तो जिम्मेवारीको भावना छ र यस अवसरमा विद्यार्थी आन्दोलनलाई पुनस्र्थापित गर्नका लागि तपाईंले कस्ता ठोस कदमहरू चाल्नुहुन्छ ? म जिम्मेवार संगठन नेविसंघको एउटा उम्मेदवारको नाताले भन्नै पर्दछ । १६ वर्ष पछि , यो स्ववियुको उत्सव हुदैछ । मैले मेरो प्रतिष्पर्धी एकआपसमा देखिरहेको छैन, यो समग्र विद्यार्थी आन्दोलनलाई नै पुनस्र्थापित गर्न हाम्रो पुस्ताको राजनीतिलाई नविनता प्रदान गर्न र स्ववियु सम्पन्न गराउने दायित्व आफैले पनि ठानेको छु ।  तसर्थ भव्य , अधिकतम विद्यार्थीलाई समावेश गराएर निर्वाचन सम्पन्न गर्न ध्यय छ । संयुक्त विद्यार्थी आन्दोलनले राष्ट्रिय राजनीतिको परिवर्तनमा ठूलो आकार र परिवर्तन दिलायो ।  अब यसैलाई सोचाइलाई अझै समन्वयात्मक र वस्तु परक बनाउदै यो एकता क्याम्पसको आन्तरिक सुदृढीकरण सम्म जोड्नु छ ।  ३- दलिय विद्यार्थी राजनीतिले क्याम्पसमा समस्या उत्पन्न गरेको भनि उम्मेदवार कै प्रश्न छ, यस सन्दर्भमा तपाईंलाई के लाग्दछ ? फरक संगठनका फरक मतहरूको बीचमा कसरी सहमति र एकता स्थापित गर्न सकिन्छ ? केही साथिहरुको अस्पष्ट वा बुझाइमा फरक परेकोले हुनसक्छ कस्तो भाष्य निर्माण गरिदैछ भने । दलिय विधार्थी राजनीतिले क्याम्पस विगा¥यो,  तर वास्तविकता हो चाहिँ के भने फरक संगठनका फरक भिन्न मत हुन्छन् त्यसलाई निर्णय प्रक्रियामा एक बनाउने चुनौती रहन्छ अझ व्यक्ती पिच्छे छिरलिदा त्यसको संवेदनशीलता टाढा जान्छ । तर संगठन वा समुहले निश्चित विद्यार्थीको प्रतिनिधित्व भएको हुदा निर्णय प्रक्रियामा सहजता ल्याउँदछ । अझ स्ववियुमा त झ्न बहुमतको निर्णय र समानुपातिक प्रत्येक उम्मेदवार संगठनको गक्ष अनुसारको मतको प्रतिनिधित्व गर्दछ्न। जसले आम विद्यार्थीको मुद्दा  स्थापित र सम्बोधन गर्न सहज हुने नै भै हाल्यो, अझ महत्वपूर्ण दोस्रो कुरा के छ भने क्याम्पस व्यवस्थापन समितिको पदेन सदस्य स्ववियु सभापति  हुन्छ । त्यस्को मिटिङ ६/६ महिना मा हुन्छ । जसले विधानत मुद्दालाई यथोचित सम्बोधन गर्न आधार तय गर्दछ । ४- तपाई अध्यक्ष बनेपछि पहिलो संवेदनशील र महत्त्वपूर्ण कदम केमा केन्द्रीत गर्नुहुन्छ ? मेरो राजनीतिको ध्यय क्याम्पसलाई सुनको बुट्टा भर्न , प्रशासनलाई फुल माला लगाउमे केही छैन म के मा स्पष्ट छु भने बिहान ६ बजे पढ्ने उदेश्य क्याम्पस गेट छिरेको बिद्यार्थी पुर्ण रुपमा पठनपाठन हुने व्यवस्था सहितको कार्यतालिका लागू र नियमन गराउने हुन्छ। यस अलवा नेविसंघको स्पार्क (SPARk) अभियान लिएर चुनावी अभियानमा छ।  ​जस्को अर्थ S -Smart Educatjon (स्मार्ट शिक्षा), P -Progressive Technology (आधुनिक प्रविधि), A - Aspiring Entrepreneurship (आत्मनिर्भर उद्यमशीलता), R - Rights & Representation (अधिकार र प्रतिनिधित्व), K - Climate Justice (जलबायु न्याय) FSU PNC : The Green Wave' हो। यसमा आफ्नो योजनाहरु लयबद्द गरि चुनावी अभियानमा छौं। ​ https://rb.gy/lomkwc   ५- पृथ्वीनारायण क्याम्पसको इतिहासलाई शिक्षा मात्र होइन, समाजको चेतना र जागरणसँग जोडिएको  छ  भनिन्छ— आजको परिप्रेक्ष्यमा तपाईंले यो विरासतलाई कसरी कायम राख्न र अझ सशक्त बनाउन सक्नुहुन्छ ? पृथ्वीनारायण क्याम्पस भनेको शिक्षा संग मात्र होइन यसको बृहत् समाज संग चेतना र जागरण सम्म जोडिएको इतिहास छ । तसर्थ पनि हाम्रो शिक्षा गुणस्तर युक्त, जीवन उपयोगी र समाजमा काम लाग्ने समाजमौ बाँच्न सक्ने जनशक्तिको लागि समाजमा नाम, बजारमा काम र खल्तिमा दाम  हुने बनाउन विभिन्न रणनीति एवंम योजना बनाउन नेविसंघ प्रतिबद्धता छ  । ६- अल्पमत वा फरक मत राख्ने विद्यार्थीहरूको आवाजलाई सुरक्षित राख्न र तिनलाई पनि क्याम्पसको विकास प्रक्रियामा सहभागी गराउन तपाईं कस्तो नेतृत्व शैली अपनाउनुहुन्छ ? एक्दम महत्त्वपूर्ण र गहन प्रश्न? मेरो बिचारमा, लोकतन्त्रको सबै भन्दा सटिक परिचय​  "majority rules with address the minority voice" हो। यो Theme लाई जोगाउदै फरक मत वा अल्पमतको आवाज, अशक्त, असक्ष ( असक्षम त नभनै कोइ पनि मानिस असक्षम हुदैन सबै परिस्थितिको कारण हो। अपांग उनिहरुको लागि वातावरण मैत्री बनाउन मेरो ध्येय छ।  प्रविधी र नवप्रवर्धनलाई मध्यनजर, गर्दै क्याम्पस डिजिटल फर्ममा लैजान अवस्यक research सहित तत्काल सम्भावित कार्य अगाडि बढाईहाल्ने छु। जस्ले bachelor पढ्न आउने यो जमनाको बिद्यार्थीको भर्ना form भर्दिएर बिद्यार्थी राजनीति गर्न बाटो बन्द गर्न। बरु आवस्यक helpdesk campus बाटै digital बढापत्र वा ai guideline राख्ने छ ।  ७- क्याम्पसको विविधता र नव आगन्तुक विद्यार्थी कसरी हेर्नुभएको छ ? म धरातलमा उभ्भिदै गरेको धुलोले माटोले के सिकायो भने, आजको नेतृत्वले गर्न राजनीति भोलिको पुस्ताको भविष्य सुनिश्चितसँग जोडिएको छ । दिगो पर्यावरण , हरित पर्यावरणलाई ध्यानमा राखी एक विद्यार्थी एक रुख अभियान सञ्चालन गर्न छ । हरेक भुगोलबाट पढ्न आउने विधार्थीको विविधतालाई, एकतामा एकसुत्र गर्न कला र संस्कृतिलाई सृजनासँग जोड्ने सिर्जनात्मक creativity भन्ने कस्तो चिज हो भने हरेक चिजको प्रतिस्थापन हुन्छ सृजनाको हुदैन जुन lady gargaले नि बताएको छन् । यसलाई संस्कृति र कलाको Hub को रुपमा बिकास पहिचान बढाउने दिलाउने। यसको महत्वलाई बुझ्दै विश्वविद्यालय अवधारणामा अगाडि बढाउने छौं ।   ८-पृथ्वीनारायण क्याम्पसलाई आत्मनिर्भर र आधुनिक शिक्षालयमा रूपान्तरण गर्न तपाईको योजना के छ्न रु कस्तो कदम चाल्नुहुन्छ ?   क्याम्पस भित्रको स्रोत साधनलाई समुचित प्रयोग र उपयोग संगै रोजगार उध्यमको विकल्पहरु खोज्दै आर्थिक स्रोतहरु जुटाउने । हामिले operating, cost बढी छ,  Fee बढाउनु पर्दछ भनिन्छ तर क्याम्पसले लगानी गरेर बनाएको सटरहरुबाट पुर्ण र पार्दशी भाडा उठाउने, उत्पादित काठ घाँस काटेको आम्दानी अभिलेख गर्न cashcrop को लागि कृषि कम्पनी वा क्याम्पसहरु संग समन्वय गरि ती स्म्भावनाहरु हेर्न। छात्र, छात्रा hostel स्तर उन्नति र गुणस्तरमा ध्यान दिदैं, क्याम्पस सप्पन्न हुँदै गर्दा आफ्नो निजि यातायात सञ्चालन गर्न। हामी काड सहुलियत भन्दा पनि यातायात नै निशुल्क हुने प्रवन्द्दको लागि प्रतिबद्ध, संघर्षरत र उदेश्यपुर्ण ढङ्गले महत्वको साथ हेर्दछौं ।   ९-तपाईंले क्याम्पसलाई शिक्षाको दृष्टिकोण बाहिर अरु अतिरिक्त गतिविधिलाई कसरी हेर्नुभएको छ ? विद्यार्थीको गुणस्तरता उसले लिने शिक्षाले मात्र हुदैन अतिरिक्त क्रियाकलाप आवश्यक पर्दछ । तसर्थ खेलकुद मैदानको स्तरउन्नती गर्दै, वार्षिक रुपमा प्रदेश स्तरीय क्याम्पसको अन्तर क्याम्पस स्तरीय जय नेपाल tournament राख्ने  छ, स्ववियु वाट health booth camp, cyber security, harishment awareness camp, legal legue (mootcourt), digital literacy,  financial literacy  आदि गर्न छ । १०-अन्त्यमा , निर्वाचन प्रती तपाईको धारणा के छ ? विद्यार्थीहरुलाई विद्यार्थी नै भएर बाँच्न पाउने, सर्वाङ्गिण बिकासको लगि माहोल फ्यासिलेट(facilitate)  गर्न र त्यसलाई जोड्ने   (bridgeing)  गर्न नै हो । म स्ववियुलाई विश्वसनिय, जवाफदेही र जिम्मेवार बनाउनेछु । मेरो प्रतिबद्धता सुदृढ क्याम्पस, शुद्ध राजनीति र स्वच्छ स्ववियु छ। जसले बिद्यार्थी संग प्रत्यक्ष सम्वाद र सम्पर्कमा स्ववियु रहन्छ । त्यसको लागि सम्पूर्ण पृथ्वीनारायण क्याम्पसमा अध्ययनरत बिद्यार्थी साथिहरुलाई म सुशील न्यौपाने नेतृत्वको प्रत्येक्ष तर्फ क्रम संख्या ४ र समानुपातिक तर्फ क्रस संख्या ६ मा नेविसंघ प्यानललाई मतदानको लागि हार्दिक अपिल गर्दछु । यो महत्त्वपूर्ण समय र संवादको लागि तपाईं र तपाईको अनलाईनलाई हार्दिक आभार एवंम धन्यवाद व्यक्त गर्दछौं । 

काठमाडौं:    प्रधानमन्त्री राष्ट्रिय प्रतिभा पुरस्कारबाट आज विभिन्न क्षेत्रका व्यक्तित्वहरु पुरस्कृत हुनुुभएको छ ।      नेपाल सरकारले राष्ट्रिय प्रजातन्त्र दिवस २०८१ का अवसरमा शान्ति, सुशासन, नवप्रवर्तन, वैज्ञानिक खोज, अनुसन्धान तथा विकासको क्षेत्रमा उल्लेखनीय योगदान पु¥याउने प्रतिभाशाली व्यक्तिलाई पुरस्कार दिने घोषणा गरेको थियो ।  प्रधानमन्त्री ओलीसँगै प्रथम महिला राधिका शाक्य तथा  उपप्रधानमन्त्री एवं सहरी विकासमन्त्री प्रकाशमान सिंहले उक्त सम्मान प्रदान गर्नुभएको हो ।       पुरस्कृत हुनेहरुमा टेलिमेडिसिनतर्फ डा छिरिङ लामा (सिन्धुपाल्चोक), विज्ञान प्रविधि नवप्रवर्तनतर्फ डा विराजसिंह थापा (मोरङ), कीर्तिमानी पर्वतारोही पूर्णिमा श्रेष्ठ (गोरखा), विज्ञान प्रविधितर्फ डा आभास मास्के (काठमाडौँ) र हरिराम श्रेष्ठ (गोरखा) हुनुहुन्छ ।  यस्तै चिकित्सा क्षेत्रतर्फ डा ओममूर्ति अनिल (महोत्तरी), खेलकुदतर्फ सावित्रा भण्डारी ‘साम्बा’ (लमजुङ), सम्पदा संरक्षणतर्फ रवीन्द्र पुरी (भक्तपुर), समाजसेवातर्फ दिलशोभा श्रेष्ठ (काठमाडौँ) र रामजी अधिकारी (गोरखा) पुरस्कृत हुनुुभएको छ ।      नवप्रवर्तन क्षेत्रका प्रतिभावान नागरिकलाई प्रोत्साहन गर्न २०७५ मङ्सिर १७ गते बसेको मन्त्रिपरिषद् बैठकले उक्त पुरस्कार स्थापना गर्ने निर्णय गरेको थियो । त्यसबेला प्रधानमन्त्री ओलीलाई कोरिया सरकारबाट प्राप्त एक लाख अमेरिकी डलरमा नेपाल सरकारबाट सोही बराबरको रकम थप गरी पुरस्कार कोष स्थापना गरिएको हो ।       उक्त कोषबाट प्रत्येक वर्ष दुई प्रतिभालाई जनही रु पाँच लाख राशिको पुरस्कार प्रदान गर्ने निर्णय भएको थियो । विसं २०७६ मा पहिलो पटक दुई विधाका तीन प्रतिभालाई पुरस्कार प्रदान गरिएकामा त्यसपश्चात् कोरोना महामारीका कारण पुरस्कार वितरण हुन सकेको थिएन । अहिले पाँच वर्षको पुरस्कार एकैपटक प्रदान गरिएको हो । प्रधानमन्त्री ओलीले समाजमा सकारात्मक काम गर्नेलाई राज्य र समाजले सम्मान गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।

 काठमाडौं: प्रतिनिधिसभा, सार्वजनिक लेखा समितिले ४८ वटा उजुरी छानबिन गरी १५ दिनभित्र निष्कर्षमा पु¥याउने निर्णय गरेको छ ।    समितिको आजको बैठकले त्यसका लागि विषयगत रुपमा सातवटा उजुरी अध्ययन कार्यदल गठन गर्ने निर्णय गरेको सभापति ऋषिकेश पोखरेलले जानकारी दिनुभयो ।  बैठकमा उहाँले भन्नुभयो, “सात दिनभित्र समिति सचिवालयले सबै उजुरीका सम्बन्धमा तत्तत् निकायसँग प्रतिक्रिया माग गर्ने तथा १५ दिनभित्र सबै उजुरीलाई निर्णयमा पु¥याइनेछ ।”  समितिले छानबिनका लागि छनोट गरेका उजुरीमा नेपाल टेलिकमसँग सम्बन्धित ६, धितोपत्र बोर्डसगँ सम्बन्धित पाँच, संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालय मातहतको नागरिक उड्डयन प्रधिकरण, लुम्बिनी विकास कोष, नेपाल वायुसेवा निगमसँग सम्बन्धित ६ छन् । त्यसैगरी नेपाल स्काउट, नेपाल टेलिभिजन, वैदेशिक रोजगार विभाग, अर्थ मन्त्रालय, अमेरिकी सरकारको मिलेनियम च्यालेञ्ज कर्पोरेशन ९एमसिसी०, क्रसर उद्योग, विद्युत् प्राधिकरण, मोबाइल बैंकिङ, दूरसञ्चार प्राधिकरण, स्वास्थ्य सेवा विभाग, पराष्ट्रमन्त्रालय, खेलकुद परिषद् तथा सहरी विकास मन्त्रालयसँग सम्बन्धित उजुरी रहेको समितिको सचिवालयले जनाएको छ । सरकारी जग्गा फिर्ता, केन्द्रीय अनुसन्धान ब्युरोको सिम लोकेटर खरिद, बिमा र बाटो ग्राभेलसँग जोडिएका उजुरी पनि छन् । विसं २०८० वैशाख १५ गते समिति गठन भएयता एक सय वटा उजुरी परेकामा समितिका सदस्य सञ्जयकुमार गौतमको संयोजकत्वमा गठित उपसमितिले ४८ वटा मात्र छानबिन गर्न सिफारिस गरेको थियो ।  अरु ५२ वटा उजुरी भने अख्तियारले छानबिन गरिरहेको, अदालतमा मुद्दा चलिरहेको तथा केही उजुरीमा लगाइएको आरोप आग्रह र पूर्वाग्रहबाट मात्र प्रेरित देखिएको, समितिको कार्यक्षेत्रभित्र नपरेका तथा त्यसमा सत्यताको अंश कमजोर भएको उपसमिति सदस्यहरुको भनाइ थियो ।  पोखरा र भैरहवा विमानस्थल निर्माणमा भएको भनिएको अनियमितता छानबिन उपसमितिलाई पनि आगामी १५ दिनभित्र प्रतिवेदन बुझाउन बैठकले निर्देशन दिएको छ ।    समितिका सदस्यद्वय योगेशकुमार भट्टराईको संयोजकत्वमा भैरहवा र राजेन्द्र लिङ्देनको संयोजकत्वमा पोखरा विमानस्थल निर्माणका बखत भएको भनिएको अनियमितता छानबिन गर्न गठित उपसमितिले काम गरिरहेको छ ।   राष्ट्रको सम्पत्ति दुरुपयोग र अनियमिता नहोस् तथा भ्रष्टाचार अन्त्य र सुशासन प्रवद्र्धनमा सहयोग पु¥याउने किसिमका समितिमा प्राप्त उजुरीको तत्काल छानबिन गरी निष्कर्षमा पु¥याउन ढिलाइ गर्न नहुने सदस्यहरुको भनाइ थियो । बैठकमा समितिका सदस्य रामकृष्ण यादवले जिल्ला प्रहरी कार्यालयको उजुरी शाखा जस्तो जुनसुकै उजरी लिँदा समितिको ओज खस्कन सक्ने हुँदा त्यो पाटोमा ध्यान पुर्याउन सुझाव दिनुभयो ।   केही सदस्यहरुले भने समितिले दिएका निर्देशनलाई सरकारले वास्ता नगरेकै कारण कार्यान्वयमा जान नसेको गुनासो गर्नुभयो । उहाँहरुले समितिले दिएका निर्देशन के–कति कार्यान्वयन भए नभएकाबारे सम्बन्धित निकायसँग जानकारी माग गर्नुपर्ने आवश्यकतामा जोड दिनुभयो । सदस्यहरुले देशको हित चाहने र नागरिकलाई राहत दिने हो भने समितिमा प्रवेश पाएका विषयलाई निष्कर्षमा पु¥याउनुपर्ने सुझाव दिनुभयो ।   पछिल्लो समय समितिमा प्राप्त थप १६ वटा उजुरीबारे छानबिन गर्न पनि सदस्य गौतमकै संयोजकत्वमा रहेको उपसमितिलाई जिम्मेवारी दिइएको छ । 

काठमाडौं:  प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले स्वदेशमै उत्पादित वस्तुको प्रयोग बढाउन आग्रह गर्नुभएको छ । नेकपा (एमाले) को जनसङ्गठन नेपाल उद्योग तथा व्यवसायी महासङ्घको तेस्रो महाधिवेशनको आज उद्घाटन गर्दै प्रधानमन्त्री ओलीले राष्ट्रिय उत्पादन र प्रयोगमा जोड दिँदै देशलाई आत्मनिर्भर बनाउन आग्रह गर्नुभयो ।  कर्मवीरले असन्तुष्टि व्यक्त नगरी आफ्नो काममा ध्यान दिनुपर्ने उल्लेख गर्दै उहाँले यस क्षेत्रमा स्वदेशी वस्तुको उत्पादनमा प्रोत्साहन गर्न सरकार तत्पर रहेकोे बताउनुभयो ।

काठमाडौं:  हिमाल क्षेत्र वरपर बस्ने समुदायलाई जलवायु परिवर्तनका प्रतिकूल असरबाट बचाउन हिमनदी जोगाउन आवश्यक रहेको विज्ञहरूले सुझाएका छन् ।      विश्व पानी दिवसका अवसरमा स्मार्ट बास सोलुसन्सले बिहीबार यहाँ आयोजना गरेको कार्यक्रममा उहाँहरूले यस्तो सुझाएका हुन् ।  कार्यक्रममा एकीकृत पर्वतीय विकासका लागि अन्तरराष्ट्रिय केन्द्र (इसिमोड)का वरिष्ठ सल्लाहकार डा अरुणभक्त श्रेष्ठले पृथ्वीको तापक्रम एक दशमलव पाँच डिग्री सेल्सियसदेखि दुई डिग्री सेल्सियस मात्र बढ्दा पनि हिन्दकुश हिमालय क्षेत्रको हिउँ २५ देखि ३० प्रतिशत पग्लने बताउनुभयो ।      उहाँका अनुसार यदि तापक्रम तीनदेखि चार डिग्री सेन्टिग्रेड बढेमा ५५ देखि ७५ प्रतिशत हिउँ नाश हुनेछ । यसले सुरुका वर्षमा हिमालबाट निसृत हुने नदीमा पानीको प्रवाह बढे पनि हिउँको आयतन घट्दै गएपछि पानीको प्रवाह कम हुन गई नदी प्रणालीमा आधारित प्राकृतिक परिस्थितिकीय प्रणाली नै प्रभावित हुने जोखिम बढ्न जानेछ ।      जलवायुविज्ञ डा श्रेष्ठले यस्तो प्रतिकूल अवस्थाबाट जोगिन विकासोन्मुख र विकसित मुलुकलाई कार्बनडाइअक्साइड उत्सर्जन कम गर्न बाध्य पार्ने नीति कार्यान्वयन गर्नुपर्ने, नदी प्रणालीका सम्भाव्य स्थानमा बाँध वा जलाशय निर्माण गर्नुपर्ने, प्रकृतिमा आधारित समाधानमा जानुपर्ने बताउनुभयो ।      अर्का प्रस्तुतिकर्ता इञ्जिनियरिड अध्ययन संस्थानका प्राध्यापक डा भोला घिमिरेले नेपालका हिमनदी विश्वको ताजा पानीमा योगदान र जलवायु परिवर्तनका कारण वर्तमानमा उत्पन्न त्रासबारे प्रकाश पार्नुभएको थियो । उहाँले जलवायु परिवर्तनका कारण वर्षाको नियमित चक्र नै परिवर्तन हुन थालेको उल्लेख गर्दै भन्नुभयो, “हामी कहाँ कहिले जेठमा बाढी पहिरो आउने गरी पानी परेको छ, कहिले असार साउन । यसपटक असोजमा नै वितण्डा मच्चियो ।”      कार्यक्रममा पूर्वमन्त्री ई गणेश साहले विश्वमा ताजा पानीको प्रतिव्यक्ति उपलब्धता घट्दै गएकाले पानीको व्यवस्थापन अतिमहत्वपूर्ण रहेको बताउनुभयो । उहाँले नेपाल सङ्घीयतामा प्रवेश गरिसकेका सन्दर्भमा पानीको विषयले प्रदेश र स्थानीय तहमा द्वन्द्व उत्पन्न गर्नसक्ने भय रहेको पनि बताउनुभयो । सिँचाइ र जलविद्युत्का क्षेत्रमा यस्ता विवाद देखा परिसकेको र खानेपानीमा पनि आउनसक्ने उहाँको भनाइ थियो ।      जल तथा ऊर्जा आयोगका सिनियर डिभिजनल इञ्जिनियर डा कपिल ज्ञवालीले हिमालको तापक्रम बढ्ने दर अन्य क्षेत्रको भन्दाबढी (एक दशमलव आठदेखि दुई दशमलव दुई) भएकाले यो शताब्दीको अन्तिमसम्म हिमालयका ८० प्रतिशत हिउँ पग्लने जोखिम रहेको बताउनुभयो । यसलाई दृष्टिगत गरेर विकास गतिविधि सञ्चालन गर्नुपर्ने, कार्बन उत्सर्जन कम हुने पद्धति अवलम्बन गर्नुपर्ने, जलवायु उत्थानशील निर्माण संंहिता बनाएर लागू गर्नुपर्ने उहाँको भनाइ थियो ।      कार्यक्रममा पर्यटन व्यवसायी आङछिरिङ शेर्पाले गत भदौमा सोलुखुम्बुको थामेमा आएको बाढीले पु¥याएको क्षतिबारे उल्लेख गर्दै हिमालको हिउँ पग्लने दर बढ्दा हिमताल विष्फोटन हुने जोखिम बढेको, हिमालबाट बग्ने नदीका आसपास बनेका विकास पूर्वाधार क्षतिग्रस्त हुन गएको, नदी र खोला आसपासका समुदायको धनजनको क्षति भएको बताउनुभयो ।      से–फोक्सुण्डो गाउँपालिकाका पेमा वाग्चेन गुरुङले जलवायु परिवर्तनले हिमालको हिउँ पग्लदै गएर काला डाँडामा परिणत हुने अवस्था आएकाले हिमाली भेगको जनजीवन कष्टकर बन्दै आएको उल्लेख गर्नुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “बेलामा हिउँ नपर्दा हिमाली भेगमा कृषिमा पनि असर गरेको छ । चरिचरनमा पनि असर गरेको छ । दुर्गम स्थानमा सङ्घीय सरकारको पनि ध्यान नजाने र गैरसरकारी संस्थाहरुको पनि ध्यान नजाने भएकोले जलवायु परिवर्तनको वास्तविक पीडामा हिमाली बासिन्दा परेका छन् ।”      यसअघि उद्घाटन कार्यक्रममा राष्ट्रियसभा उपाध्यक्ष विमला घिमिरेले हिमनदी संरक्षणले नेपालको नदी प्रणालीमा आधारित जनजीवन र जीविकोपार्जनलाई टेवा पुग्ने बताउनुभयो । उहाँले जलवायु परिवर्तनको असरले सबैभन्दा बढी प्रभावित मुलुक भएकाले नेपालको समस्या र चासोप्रति विश्वको ध्यानाकृष्ट गर्न सगरमाथा संवादको तयारी गरिएको बताउनुभयो ।       उपाध्यक्ष घिमिरेका अनुसार सो संवादमा सहभागिताका लागि विश्वका धेरै देशका राष्ट्र प्रमुख र सरकार प्रमुखहरुलाई आमन्त्रण गरिएको छ भने संवादमा चार सय प्रतिनिधि सहभागी हुने अपेक्षा गरिएको छ ।

तनहुँ: भिमाद नगरपालिका–५ र ६ जोड्ने बुढुवाखोलामा पक्की पुल निर्माण सुरु भएको छ । सम्झौता भएको दश महिनापछि पक्की निर्माण सुरु भएको हो ।  पुल रु दुई करोड ५९ लाख ५७ हजारमा विसं २०८१ जेठ २० गते १८ महिनामा निर्माण सम्पन्न गर्नेगरी जिल्ला पूर्वाधार विकास कार्यालय र निर्माण कम्पनी दीपज्योति शर्मा जेभीबीच सम्झौता भएको थियो ।  विसं २०८२ मङ्सिर २० गते निर्माण सम्पन्न गर्ने सम्झौता भएको छ । पुल निर्माणको शिलान्यास बिहीबार गण्डकी प्रदेशसभा सदस्य जितप्रकाश आलेले गर्नुभयो ।  शृङ्गपथअन्तर्गत पर्ने उक्त पुल निर्माण भएपछि तनहुँसहित पाल्पा, नवलपुर र स्याङ्जा आवागमन सहज हुनेछ । 

काठमाडौं:   समन्यायिक समाज नेपालले महायज्ञ गर्ने भन्दै सिरहाको औरही गाउँपालिका–५ का दीपक मरिक ९डोम० को घर भत्काइएकाप्रति ध्यानाकर्षण गराउँदै दोषीलाई कारबाही गर्न माग गरेको छ ।         समाजका अध्यक्ष भक्त विश्वकर्माले विज्ञप्ति जारी गरी महायज्ञ गर्ने भन्दै स्थानीय दलित समुदायका मरिकको घर भत्काइएको घटनाप्रति दुःख व्यक्त गर्दै दोषीलाई कारबाही गर्न माग गर्नुभयो ।         जातीय भेदभाव तथा छुवाछुत कसुर तथा सजाय ऐन, २०६८ तथा अन्य कानुनी प्रावधानहरूको कडाइपूर्वक कार्यान्वयन गरी दोषीमाथि कडा कारबाही र पीडितलाई न्याय दिन नेपाल सरकारसमक्ष समाजले माग गरेको हो ।             “यही चैत १७ गतेदेखि सुरु गर्न लागिएको विष्णु महायज्ञका लागि दीपक मरिक (डोम) को घर भत्काइएको छ, जसकारण पीडित परिवार अहिले विस्थापित भएको छ । पीडित परिवारको भनाइअनुसार दलित भएकै कारण डोम समुदायको घर भएको स्थानको माटोसमेत खनेर फालिएको छ”, अध्यक्ष विश्वकर्माले आज जारी गरेको विज्ञप्तिमा भनिएको छ, “सञ्चारमाध्यममा आएका खबरअनुसार महायज्ञ सञ्चालन गरिरहेका बजरङ्गी बाबाले दलित परिवार त्यहाँ रहे महायज्ञ नहुने भनी अडान लिएपछि स्थानीय पालिका अध्यक्ष शिवजी यादव र पूर्ववडाध्यक्ष दिलीप यादवको मिलेमतोमा उक्त घर भत्काइएको छ, यस आपराधिक घटनाको समन्यायिक समाज नेपाल घोर भत्र्सना गर्दछ ।”        नेपाललाई छुवाछुत मुक्त घोषणा गरेको १८ वर्ष बितिसकेको, नेपालको संविधान र कानुनले दण्डनीय अपराधका रूपमा किटान गरिसकेको अवस्थामा पनि जनप्रतिनिधिसमेत संलग्न भई विभेद गरी उठिबास लगाउने यस्ता कार्य हुनु जघन्य अपराध भएको समाजको ठहर छ ।         “दैनिक रूपमा दलित समुदाय जातीय छुवाछुत र विभेदको सिकार बनिरहे पनि धेरै घटना बाहिर आउन सकेका छैन । पीडितहरू अन्याय सहन बाध्य छन् । सबैलाई धर्म मान्ने अधिकार छ तर धर्मका नाममा उठिबास लगाउनु निन्दनीय एवं दण्डनीय हो”, विज्ञप्तिमा भनिएको छ, “यस परिस्थितिमा, समन्यायिक समाज नेपालले नेपालको संविधान, जातीय भेदभाव तथा छुवाछुत कसुर तथा सजाय ऐन, २०६८ तथा अन्य कानुनी प्रावधानहरूको कडाइपूर्वक कार्यान्वयन गरी दोषीमाथि कडा कारबाही र पीडितलाई न्याय दिन नेपाल सरकारसमक्ष जोडदार माग गर्दछ ।”